Andrzej Duda, który w 2015 roku obejmował urząd prezydenta Polski z hasłami niezależności i bycia prezydentem wszystkich Polaków, wielokrotnie podkreślał, że po objęciu tej funkcji przestał być członkiem PiS. Jednak jego działania na przestrzeni ostatnich miesięcy pokazują, że działa tak, jakby podlegał Kaczyńskiemu.
Przez niemal całą kadencję Andrzej Duda był oskarżany o bycie „długopisem PiS”, czyli o podpisywanie niemal wszystkich ustaw przedstawionych przez partię rządzącą bez większych zastrzeżeń. To stwierdzenie, choć na pierwszy rzut oka może wydawać się przesadne, znajduje potwierdzenie w rzeczywistości. Wiele kluczowych ustaw, które wzbudzały opór Polaków, zostało podpisanych przez prezydenta bez sprzeciwu. Dotyczyło to m.in. reform sądownictwa czy uderzenia w kobiety.
W ostatnich miesiącach prezydent wyraźnie unika podpisywania ustaw, które mogłyby osłabić władzę PiS, sugerując tym samym, że jest bardziej lojalny wobec partii niż wobec obywateli. Obecne działania Andrzeja Dudy wskazują, że pełne rozliczenie PiS za lata ich rządów może nastąpić dopiero po zakończeniu jego kadencji. Dopóki Duda pełni funkcję prezydenta, kluczowe zmiany, które mogłyby pociągnąć polityków PiS do odpowiedzialności, mogą zostać zablokowane. To z kolei oznacza, że rządy PiS mogą liczyć na ochronę przynajmniej do 2025 roku, kiedy to Duda zakończy swoją drugą kadencję. Dopiero wtedy, bez jego wsparcia, możliwe będzie wprowadzenie reform, które pozwolą na pełne rozliczenie odpowiedzialnych za nadużycia władzy.
Kiedy Andrzej Duda zakończy swoją prezydenturę, automatycznie straci immunitet chroniący go przed odpowiedzialnością karną. To otworzy drogę do rozliczenia go za ewentualne przestępstwa, których mógł dopuścić się w trakcie sprawowania urzędu. Wśród potencjalnych zarzutów, które mogą zostać mu postawione, mogą znaleźć się te dotyczące nadużycia władzy, podpisywania niekonstytucyjnych ustaw, czy współudziału w naruszeniach prawa, które miały miejsce w czasie rządów PiS. Mówi się też, że jest też kwestia różnego rodzaju afer – w tym w NCBR, w które ludzie Dudy albo i on sam, mogli być umoczeni.